ارزیابی استراتژی‌های نگهداری و تعمیرات دارایی‌های فیزیکی شرکت‌های خدمات‌رسان با رویکرد سبز به‎روش تحلیل سلسله مراتبی فازی مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی صنایع، مکانیک و هوافضا، مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا، بوئین زهرا، قزوین، ایران.

2 کارشناس مهندسی صنایع، مرکز آموزش عالی فنی و مهندسی بوئین زهرا، بوئین زهرا، قزوین، ایران.

چکیده

افزایش جمعیت، رشد و توسعه صنایع به منظور رفع نیازهای روزافزون جوامع بشری و تأمین منافع اقتصادی سازمان‌های مختلف برای احراز موجودیت در بازار رقابتی پیچیده امروزی پیامدهای ناگواری را به‎دنبال داشته است. این پیامدها با شتابی نگران‌کننده زوال حیات و سلامت انسان‌ها و حتی موجودات دیگر را ممکن می‌سازد و می‌تواند چرخه طبیعت را برهم زند و پتانسیل‌های طبیعی موجود در رفع نیاز نسل‌های آینده را به‎خطر اندازد. شرکت‌های آب و فاضلاب به‎عنوان مبنای حیات یک جامعه نقش بی‌بدیلی در تأمین و تقسیم این منشأ حیاتی به‎عهده دارند. بنابراین عدم مدیریت مناسب در نگهداری و تعمیرات تجهیزات و دارایی‌های فیزیکی در این صنعت منجر به هدررفت آب و انرژی و زیان‌های جبران‌ناپذیری در محیط‎زیست خواهد شد. بنابراین، با توجه به این‌‎که نگهداری و تعمیرات در کنترل و ارتباط مسالمت‌آمیز میان صنعت و محیط‎زیست نقشی انکارناپذیر ایفا می‌کند، این پژوهش پایش و بررسی عملکرد این تجهیزات را بررسی می‌کند. از این‎رو با پالایش و جمع‌آوری اطلاعات از پژوهش‌های صورت‌گرفته در حوزه‌های نگهداری و تعمیرات با توجه به رکن محیط‎زیستی آن، درخت تصمیمی طراحی و با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی که از روش‌های تحلیل مبتنی بر نظر کارشناسان است،  استراتژی‌های نگهداری و تعمیرات پایدار رتبه‌بندی شد. ماحصل این قضاوت‌ها با بیشترین ضریب وزنی (271/0) بیانگر تأثیر نگهداری و تعمیرات کنش‌گرایانه بر دستیابی به هدف سبز در کنار انجام وظایف خدماتی شرکت آب و فاضلاب است.

کلیدواژه‌ها


بهزاد، م.، قاسمی، ع.، ابراهیمی، ع.، و روحانی بسطامی، ع.، (1385)، "نگهداری و تعمیرات پیشگویانه در ایستگاه‌های پمپاژ آب"، آب و فاضلاب، 17(2)، 10-18.
حامد مزرعه، ب.، و رمضانی، س.، (1401)، "ضرورت ایجاد چارچوبی برای نگهداشت ساختمان، ابنیه و تأسیسات"، دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم فنی و مهندسی، تهران.
حذار، ب.، خودچیانی، ر.، حامد، ف.، و فرحبخش‌پور، م.، (1394)، "ارتباط بین سامانه اطلاعات مکانی (GIS) و نگهداری و تعمیرات در شرکت آب و فاضلاب"، کنفرانس ملی مهندسی فناوری اطلاعات مکانی، تهران، https://civilica.com/doc/461496
ستوده مرام، ک.، (1398)، "ارزیابی و مدیریت ریسک ایمنی، بهداشت و زیست‎محیطی تصفیه‎خانه فاضلاب ارومیه با استفاده از روش FMEA"، علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 4(1)، 23-33.
شهرجردی، ر.، (1401)، "ارائه چارچوب در بررسی عملکرد سیستم‌های نگهداری و تعمیرات شرکت‌های آب و فاضلاب؛ مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب استان البرز"، علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 7(4)، 47-59.
قدمی فیروزآبادی، ع.، (1395)، "بررسی بازده، میزان انرژی مصرفی و کارایی مصرف آب در ایستگاه های پمپاژ برقی"، مهندسی آبیاری و آب ایران، 6(25)، 1-14.
قنادی, م.، (1397)، "مدیریت محلی خدمات آب و فاضلاب، انتظارها و رویکرده "، علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 3(1)، 58-69.
کانونی، ا.، و منعم، م.، (1395)، "بهینه‌سازی تخصیص و برنامه‌ریزی تحویل آب در شبکه‌های آبیاری"، مجله آبیاری و زهکشی ایران، 10(1)، 12-23.
گرامی، ج.، (1399)، "رتبه‌بندی ابعاد سروکوال با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) در صنعت بانک‎داری خصوصی (مطالعه موردی: بانک‎های خصوصی استان فارس)"، پژوهش‌های نوین در ریاضی (علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی)، 6(25)، 23-39.
مومنی، م.، (1385)، مباحث نوین تحقیق در عملیات، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، چاپ اول.
نامجو، م.، بلور، ب.، و قنادی، م.، (1389)، "شرکت‌های آب و فاضلاب در گام چهارم توسعه"، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، تهران، ایران.
نوروزی، ر.، و قهرودی تالی، م.، (1398)، "پهنه‎بندی آسیب‎پذیری شبکه فاضلاب شهری در مقابل مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: منطقه یک آبفا شهر تهران)"، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 9(34)، 149-162
Badia, F., Bracci, E., and Tallaki, M., (2020), “Quality and diffusion of social and sustainability reporting in Italian public utility companies”, Sustainability, 12(11), 4525.
Dağdeviren, M., and Yüksel, İ., (2008), “Developing a fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP) model for behavior-based safety management”, Information sciences, 178(6), 1717-1733.
Crespo Márquez, A., Moreu de León, P., Gómez Fernández, J.F., Parra Márquez, C., and López Campos, M., (2009), "The maintenance management framework: A practical view to maintenance management", Journal of Quality in Maintenance Engineering, 15(2), 167-178, https://doi.org/10.1108/13552510910961110.
Gackowiec, P., (2019), “General overview of maintenance strategies–concepts and approaches”, Multidisciplinary Aspects of Production Engineering, 2(1), 126-139.
Ge, Y., Xiao, M., Yang, Z.h., Zhang, L., Hu, Z., and Feng, D.m (2017), “An integrated logarithmic fuzzy preference programming-based methodology for optimum maintenance strategies selection”, Soft Computing, 60, 591-601, https://doi.org/10.1016/j.asoc.2017.07.021.
Horner, R.M.W., El‐Haram, M.A., and Munns, A.K., (1997), “Building maintenance strategy: A new management approach”, Journal of Quality in Maintenance Engineering, 3(4), 273-280.
Krishnasamy, L., Khan, F., and Haddara, M., (2005), “Development of a Risk-Based Maintenance (RBM) strategy for a power-generating plant”, Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 18(2), 69-81.
Le Gat, Y., and Eisenbeis, P., (2000), “Using maintenance records to forecast failures in water networks”, Urban Water, 2(3), 173-181.
Saaty, T.L., and Vargas, L.G., (1991), Prediction, projection and forecasting, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 251 p, http://dx.doi.org/10.1007/978-94-015-7952-0.
Shafiee, M., and Sørensen, J.D., (2017), “Maintenance optimization and inspection planning of wind energy assets: Models, methods and strategies”, Reliability Engineering and System Safety, 192, 105993, 1-19, https://doi.org/10.1016/j.ress.2017.10.025.
Shin, J.H., and Jun, H.B., (2015), “On condition-based maintenance policy”, Journal of Computational Design and Engineering, 2(2), 119-127, https://doi.org/10.1016/j.jcde.2014.12.006.
Siddiqui, A.W., and Ben-Daya, M., (2009), Reliability centered maintenance, Handbook of Maintenance Management and Engineering, (pp. 397-415), Springer, London, https://doi.org/10.1007/978-1-84882-472-0_16.