برآورد پیامدهای محیط‌زیستی تجمعی سامانه‌های نمک‌زدایی برمبنای شاخص‌های ReCiPe مورد استفاده در ارزیابی چرخه حیات

نویسندگان

1 گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران

2 تهران- د. تهران - دانشکده محیط زیست

3 گروه مهندسی عمران دانشگاه اصفهان

چکیده

پیامدهای محیط‌زیستی چالش اساسی توسعه سامانه‌های نمک‌زدایی است. اما رویکردهای متعارف ارزیابی اثرات زیست‌محیطی نمی‌تواند چارچوبی کمی برای ارزیابی تجمعی و مقایسه گزینه‌های بهینه ارائه نماید. در این پژوهش، یک روش محاسباتی مبتنی بر ضرائب میانی و پایانی روش ReCiPe که برای ارزیابی اثرات چرخه حیات (LCIA) استفاده می‌شود، معرفی شد. بر این اساس، پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم سامانه‌های نمک‌زدایی در محیط‌های انسانی و اکوسیستم‌های خشکی و دریا محاسبه شد و برای شرایط بهره‌برداری در ساحل دریا و نواحی درون‌سرزمین مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین پیامدهای روش‌های اصلاحی مانند استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و سامانه‌های تخلیه صفر پساب مایع (ZLD) نیز در این چهارچوب مقایسه شد. بدین منظور، از داده‌های در دسترس سامانه‌های غشایی (RO) و حرارتی (MED) در حال بهره‌برداری در جنوب کشور و خاورمیانه استفاده شد. نتایج نشان داد روش پیشنهادی برای ارزیابی تجمعی پیامدهای محیطی‌زیستی این سامانه‌ها قابل استفاده است. همچنین بیشترین اثر نامطلوب سامانه‌های نمک‌زدایی بر اکوسیستم خشکی و دریا ناشی از تخلیه مواد سمی و خطرناک شورابه‌ها است. بنابراین پیشنهاد شد پایش ترکیبات سمی شورابه‌ها با دقت بیشتری انجام شده و با توجه به عملکرد سامانه‌های ZLD در کاهش 70-80% پیامدهای نامطلوب زیست‌محیطی، استفاده از این فناوری‌ها در اولویت اقدامات اصلاحی این سامانه‌ها قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها