مقایسه تحلیلی ترکیبات و قابلیت نگهداری املاح توسط آب رودخانه، چاه، ترکیبی و خالص

نوع مقاله : یادداشت فنی (ترویجی)

نویسندگان

1 کارشناس شرکت آب و فاضلاب استان همدان

2 دکترای محیط زیست، کارشناس شرکت آب منطقه ای استان همدان

چکیده

مقایسه شاخص‌های فیزیکی - شیمیایی آب و ویژگی‌‌های زیستی آن منعکس کننده کیفیت آب است. در پژوهش حاضر به‎غیر از pH، دما و اکسیژن محلول که به‎ترتیب با  pHمتر، دماسنج و اکسیژن‎سنج تعیین شدند، سایر شاخص‌های فیزیکوشیمیایی آب با دستگاه Palintest 5000 تحت شرایط استاندارد آزمایشگاهی با 3 تکرار در آزمایشگاه لیمنولوژی دانشگاه بیرجند اندازه‎گیری شد. هدف پژوهش حاضر تحلیل قیاسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب‎ها (رودخانه، چاه عمیق، ترکیبی و مقطر) است. مجموع واکنش­­های زیستی-شیمیایی که در رودخانه توسط موجودات صورت می­گیرد باعث تولید و افزایش ترکیبات نیتروژن­دار در این منابع آبی می­شود. میزان یون کلر آب ترکیبی (4/0 میلی‎گرم بر لیتر) از میانگین آب­های به‎دست آمده از آن (چاه عمیق+ مقطر) یعنی 15/0 بیشتر بود؛ از طرفی میزان سختی کل آب ترکیبی (125 میلی­گرم بر لیتر) از میانگین آب­های به‎دست آمده (185میلی‎گرم بر لیتر) کمتر بود. در نهایت پیشنهاد می­شود از شاخص­های زیستی مانند وجود روتیفرها، ماهی مقطع لوله­ای و ماهی قزل­آلا که به‎طور معمول در آب‎های تمیز و پاکیزه زندگی می­کنند نیز به‎منظور بررسی خصوصیات کیفی آب اﺳــﺘﻔﺎده شود؛ به‎دلیل آن‎که به‎طور معمول در آب­هایی که قابلیت نگهداری املاح را دارند موجودات زنده بیشتری در آن‎ها مشاهده می­شود. 

کلیدواژه‌ها


 
دبیری، م.، (1386)، آلودگی محیط زیست (هوا- آب- خاک- صوت)، انتشارات کتاب آیلار، 400 صفحه.
دستورانی، م.، (1389)، "معیارها و شاخص­های کشاورزی در توسعه پایدار (مطالعه موردی: منطقه طالقان)"، پایان­نامه کارشناسی­ارشد مدیریت مناطق بیابانی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 142 صفحه.
حمیدیان، ا.، (1379)، "بررسی فاضلاب­های کارخانجات شهرک صنعتی سمنان و ارائه بهترین روش تصفیه"، پایان­نامه کارشناسی­ارشد محیط‎زیست، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تهران.
جعفری، ه.، حسینی بیدار، س. ه.، و نیک‎داد، ح. ر.، (1398)، "مشکلات و مناسب‎ترین راه‎کارهای تهیه، بهره‎برداری و نگهداری بهینه از تجهیزات ابزار دقیق در شرکت‎های آب و فاضلاب"، نشریه علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 4(1)، 52-59.
سلطانی، ک.، و جهانگیر، م.، (1397)، "پهنه‎بندی کیفی منابع آب شهری، صنعتی و کشاورزی در منطقه جنوب‎شرقی استان سیستان و بلوچستان"، نشریه علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 3(4)، 18-32.
شرکت ملی پخش فراورده‎های نفتی ایران (1388)، آلودگی محیط زیستی و روشهای کنترل آن (هوا- آب- خاک- صوت)، انتشارات شرکت ملی پخش فراورده‎های نفتی ایران، 80 صفحه.
عرفان منش، م.، و افیونی، م.، (1385)، آلودگیهای محیط زیست-آب، خاک و هوا، انتشارات ارکان اصفهان.
ﻓﺮوزان، ش.، ﺑﻨﯽ‎راد ﻣﻌﺘﻤﺪﯾﺎن، ا.، رﺣﯿﻤﯽ، ا.، داﻧﺶ ﻣﺤﻤﺪی، ن.، و ﯾﮕﺎﻧﻪ، س.، (1387)، "ﺑﺮرﺳﯽ وﺟﻮد ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻧﯿﺘﺮﯾﺖ و ﻧﯿﺘﺮات و وﯾﮋﮔﯿ­ﻬﺎی ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ آب‎های ﻣﻌﺪﻧﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺎزار اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎن غربی"، مجموعه مقالات هجدهمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی ایران. انجمن متخصصین علوم و صنایع غذایی ایران، مشهد، 6 صفحه.
کیانی، و.، و حسین‎زاده رابری، م.، (1388)، "اثر سختی آب بر سمیت فلزات سنگین (مطالعه موردی: سولفات روی و کلرید مس در ماهی گامبوزیا)"، استاد راهنما: زنده‎یاد دکتر محمد ابراهیم پور کاسمانی، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه بیرجند، 18 صفحه.
کیانی، و.، (1389)، "تحلیل Lc50 فلزات سنگین Cu، Zn و Hg در محیط­های آبی"، سمینار کارشناسی­ارشد محیط­زیست دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تهران، 52 صفحه.
کیانی، و.، محمّدی قلعه­نی، م.، و تالی­خشک، ص.، (1390)، "بررسی کارایی مصرف آب‎های غیرمتعارف به‎منظور مدیریت منابع آب"، مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس روز جهانی محیط­زیست، دانشگاه تهران. 8 صفحه.
کیانی، و.، (1390)، "ارزیابی تغییرات پوشش/کاربری شهرستان طالقان با رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین"، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد محیط‎زیست دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تهران، 92 صفحه.
کیانی، س.، شهباز، ا.، و زارعی، ا.، (1392)، "بررسی پارامترهای کیفی رودخانه ابن‎حسام خوسف، بیرجند، شرق ایران"، فصلنامه بین المللی پژوهشی تحلیلی منابع آب و توسعه، 1(3)، 122-131.
کردوانی، پ.، (1387)، منابع و مسائل آب در ایران (آبهای شور، مسائل و راه­های استفاده از آنها)، انتشارات دانشگاه تهران، جلد دوم، 237 صفحه.
موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.، (1396)، ویژگی­های آب آشامیدنی - وﻳﮋﮔﻲ­ﻫﺎی ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ (استاندارد 1053)، تجدید نظر چهارم، 12 صفحه.
مسافری، م.، تقی پور، ح.، استاد رحیمی، ع.، و نظم‎آرا، ش.، (1387)، "کیفیت میکروبی و شیمیایی آب مصرفی در صنایع غذائی با محتوای پایین آب در محصولات نهاییفصلنامه سلامت و محیط زیست، 1(2)، 121-129.
مهدوی، م.، بذرافشان، ا.، جوانشیر، آ.، موسوی ندوشنی، ر.، و باباپور، م.، (1389)، "بررسی امکان تأثیر جامعه کفزیان رودخانه طالقان روی تعیین کیفیت آب"، نشریه محیطزیست طبیعی، 63(1)، 75-91.
منصوری، ب.، ابراهیم­پور کاسمانی، م.، و مظلومی، س.، (1389)، "بررسی خصوصیات فیزیک شیمیایی نهر بند دره بیرجند"، چهارمینهمایشتخصصی مهندسیمحیط­زیست، تهران، 9 صفحه.
میرزائی، م.، ریاحی بختیاری، ع.، سلمان ماهینی، ع.، و غلامعلی فرد، م.، (1392)، "آﻧﺎﻟﻴﺰ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ شیمیایی آب رودﺧﺎﻧﻪ­ﻫﺎی اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران با استفاده از روش‎های چندمتغیره آماری"، ﻣﺠﻠﻪ داﻧـﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘــﺰﺷﻜﻲ ﻣﺎزﻧﺪران، 23(108)، 41-52.
یاری، ا.، و صفدری، م.، (1384)، "بررسی کیفیت فیزیکی، شیمیایی و میکروبی آب مصرفی صنایع غذایی در شهرک‎های صنعتی استان قم"، هشتمین همایش ملی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران، تهران.
Davies, A., (2001) “The use and limits of various methods of sampling and interpretation of benthic macro invertebrates”, Journal of Limnology, 60(1), 1-6.
Mazaheri Kohanestani, Z., Ghorbani, R., Hajimoradloo1, A., Naeimi, A., and Fazel, A., (2013), “The effects of trout farm effluents on water quality parameters of Zaringol Stream (Golestan, Iran) using NSFWQI and WQI indexes”, International Journal of Environmental Resources Research, 1(2), 199-202.
WHO, (2008), Guidelines for drinking-water quality, World Health Organization, ISBN: 9789241547604.
Yazdani, N., and Aryamanesh, M., (2013), “Study of the role of structural elements in aquifers potential detection, using RS & GIS, A case study East of  Tabas, central Iran”, International Bulletin of Water Resources and Development, 1(1), XIV- XX.