پیشگفتار
پیشگفتار
پیشبینی جریان رودخانهها با توجه به اهمیت آن در طراحی تأسیسات آبی، آبگیری از رودخانهها، برنامهریزی و بهرهبرداری از مخازن سدها و کنترل فرسایش و رسوب رودخانهها از دیرباز مورد توجه مهندسان آب بوده است. در این تحقیق به پیشبینی روزانه رواناب در حوضه مارون با مدل HEC-HMS پرداخته میشود، تا توانایی و دقت این مدل در پیشبینی رواناب ارزیابی شود. بهاین منظور ابتدا شبیهسازی پیوسته بارش-رواناب بهصورت روزانه قبل از زمان پیشبینی با استفاده از مدل تلفات شمارش رطوبت خاک (SMA) انجام شد. بهمنظور واسنجی مدل HEC-HMS از دادههای دبی روزانه سال 1374 تا 1385 و صحتسنجی مدل از دادههای سال 1386 تا 1390 در ایستگاه هیدرومتری ایدنک استفاده شد. رواناب روزانه در ایستگاه ایدنک از تاریخ 1/7/1390 تا 14/8/1391 پیشبینی شد. نتایج نشان میدهد که آزمونهای نیکویی برازش شامل ضریب ناش-ساتکلایف، ضریب تعیین و ریشه میانگین مربعات خطا در مرحله پیشبینی رواناب در ایستگاه ایدنک بهترتیب برابر 56/0، 67/0 و 2/32 مترمکعب در ثانیه است. بنابراین مدل HEC-HMS از دقت و توانایی قابلقبول در پیشبینی رواناب برخوردار است.
ترکیبات فنولیک جزء هیدروکربنهای آروماتیک حلقوی (PAHs) و مهمترین آلایندههای محیطزیست هستند که در پساب بسیاری از صنایع از جمله پالایشگاه، پتروشیمی، صنایع فولادسازی و کارخانه ذوبآهن با میانگین غلظت 10 تا 2000 میلیگرم بر لیتر یافت میشوند. حذف این ترکیبات قبل از رها کردن آنها در طبیعت و استفاده مجدد از پساب از اهمیت ویژهای برخودار است. از میان روشهای حذف فنول، تصفیه زیستی یک روش دوستدار طبیعت و مقرون بهصرفه بهحساب میآید. در این بین سیستم تماسدهنده بیولوژیکی دوار (RBC) بهعنوان یکی از کارآمدترین فرآیندهای تصفیه پساب رشد چسبیده بستر ثابت برای تصفیه ثاتویه و پیشرفته با راندمان 85 تا 99 درصد در حذف فنول شناخته میشود. از مزیتهای تماس دهندههای بیولوژیکی دوار میتوان به مقاومت در مقابل شوکهای هیدرولیکی و آلی، احتمال کم ایجاد شرایط بیهوازی، خاصیت تهنشینی بسیار بالای لجن تولید شده، نیاز به فضای کم، هزینه تامین انرژی بسیار پایین، سادگی و سهولت در راهبری و بهرهبرداری، عدم نیاز به افراد متخصص برای نظارت و بهرهبرداری و هزینه تعمیر و نگهداری پایین اشاره کرد. بررسی حاضر به معرفی سیستم RBC، مقایسه آن با دیگر روشهای تصفیه فنول، بیان تاریخچه و نحوه طراحی راکتور و پارامترهای عملیاتی اثرگذار بر روی آن میپردازد. در پایان پژوهشهای پیشین در زمینه حذف فنول توسط سیستم RBC مورد ارزیابی قرار گرفته است.
در حالحاضر تصفیهخانههای فاضلاب متعددی در سطح کشور با هدف تأمین شرایط بهداشتی بهتر برای زندگی مردم، پاک نگهداشتن محیطزیست و بازیابی فاضلاب، احداث و وظیفه بازیافت آب و مواد مغذی را از فاضلاب جمعآوری شده از منازل و واحدهای صنعتی بهعهده دارند. در تصفیهخانههای فاضلاب جنبههای متعدد بالقوه، خطرات ایمنی و بهداشت حرفهای و زیستمحیطی وجود دارند که بروز هریک از آنها پیامدهای ایمنی، بهداشتی و زیستمحیطی نامطلوبی را از جمله بروز حوادث شغلی برای پرسنل و خروج پساب کاملا تصفیهنشده که باعث آلودگی خاک و آلودگی زمینهای کشاورزی و شیوع انواع بیماریهای واگیردار و غیره میشود. در مقاله حاضر جنبههای خطر ایمنی، بهداشت حرفهای و زیستمحیطی تصفیهخانه فاضلاب ارومیه در فرایندهای مختلف فاز یک تصفیه فاضلاب، شناسائی و با استفاده از روش ارزیابی ریسکFMEA نسبت به تجزیه و تحلیل و ارزیابی ریسک و مشخص نمودن خطرات با ریسکهای بالا اقدام شده است. از مجموع 29 جنبه خطر ایمنی، بهداشت و زیستمحیطی شناسائی شده، 15 جنبه در رده ریسکهای بالا قرار گرفت و برای هرکدام، روشهای کنترلی و اقدامات اصلاحی مناسب برای حذف یا کاهش ریسک بروز خطرات پیشنهاد شد. از میان ریسکهای با شدت بالا، ریسک آلودگی زیستمحیطی (هوا و خاک) ناشی از انتقال پساب خروجی تصفیهخانه از طریق کانال روباز به دریاچه ارومیه و ریسک نشت گاز کلر است که در این مقاله اقدامات اصلاحی و کنترلی مناسب برای مقابله و جلوگیری از بروز ریسک پیشنهاد شد.
برآورد و پیشبینی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی به منظور تصمیمگیریهای مدیریتی یکی از اهداف مدیران و برنامهریزان منابع آب تلقی میشود. در این راستا تعداد زیادی مدل در زمینه مدیریت بهتر برای حفظ کیفیت آب گسترش یافته است. بیشتر این مدلها نیازمند پارامترهای ورودی هستند که یا دسترسی به آنها مشکل است و یا اینکه اندازهگیری آنها محتاج صرف هزینه و زمان زیاد است. در این میان مدلهای شبکه عصبی مصنوعی که با الهام از ساختار مغز بشر عمل مینمایند، بهعنوان گزینهای برتر معرفی میشوند. پژوهش حاضر بهمنظور شبیهسازی پارامتر کیفی هدایت الکتریکی آب زیرزمینی دشت بهبهان با استفاده از مدلهای ANN و ANN-PSO و درنهایت مقایسه نتایج آنها با دادههای اندازهگیری شده، انجام شده است. پارامترهای هدایت الکتریکی، کلسیم، منیزیم، سولفات، بیکربنات، کلر، پتاسیم، سختی و اسیدیته در بازه سالهای 1388 تا 1395 در دشت بهبهان جمعآوری شد و بهعنوان ورودی مدل مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بالاترین دقت پیشبینی پارامتر کیفی EC مربوط به مدل ANN-PSO است، بهطوریکه مقدار آمارههای و کمترین مقدار و بیشترین مقدار را برای مدل مذکور دارد. با توجه به کارایی بالای مدل شبکه عصبی مصنوعی با آموزش الگوریتم بهینهسازی تجمع ذرات میتوان از این مدل برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی و حصول اطمینان از نتایج پایش و کاهش هزینه استفاده کرد.
با توجه به پدیده کمآبی و لزوم مدیریت مصرف آب در بخشهای مختلف اقتصادی کشور، پژوهش حاضر رابطه بین مصرف آب و ارزش افزوده بخشهای کشاورزی و صنعت را بر پایه فرضیه منحنی کوزنتس بررسی کردهاست. بهاین منظور از دادههای مصرف آب و ارزش افزوده مربوط به بخشهای کشاورزی و صنعت طی دوره 1395-1370 استفاده و برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از روش Bootstrap رگرسیون کوانتایل بهرهبرداری شدهاست. یافتههای پژوهش نشان میدهند که طی دوره مورد مطالعه رابطه کوهانی شکل بین مصرف آب و ارزش افزوده بخش کشاورزی وجود دارد که با فرضیه منحنی کوزنتس سازگاراست. بهطوری که با افزایش تولید و ارزش افزوده، مصرف آب در ابتدا تا نقطه بیشینه افزایش یافته و با ادامه رشد تولید، مصرف آب کاهش یافتهاست. اما رابطه بین ارزش افزوده و مصرف آب در بخش صنعت بهصورت خطی مثبت و معنادار است. از اینرو، فرضیه منحنی کوزنتس در بخش صنعت تایید نمیشود.
کیفیت و دقت عملکرد تجهیزات ابزار دقیق ازجمله فلومترها، فشارسنجها، ارتفاعسنجها، شیرآلات و ... در شرکتهای آب و فاضلاب بهاین دلیل که ملاک اندازهگیری و ارائهدهنده اطلاعات از وضعیت تاسیسات و شبکههای توزیع آب و شبکههای جمعآوری فاضلاب هستند و در تصمیمگیری کارشناسان و مدیران نقش تعیینکنندهای دارند از اهمیت بالایی برای کلیه شرکتهای آب و فاضلاب برخوردار هستند. زیرا اینگونه تجهیزات تنها وسایل اندازهگیری و کنترل آب تولیدی، فشار شبکههای توزیع آب و تولیدکننده سایر اطلاعات مورد نیاز در کلیه شرکتهای آب و فاضلاب در سراسر جهان هستند که نقش مهمی در اتخاذ تصمیمات مناسب کارشناسی و مدیریتی میتوانند داشته باشند. بنابراین باید همواره یکی از اهداف و سیاستهای مسئولین شرکتها علاوهبر تهیه و خرید تجهیزات ابزار دقیق مقاوم و با دقت بالا، بررسی صحت عملکرد تجهیزات در طول زمان باشد. در اینصورت اطلاعات موردنیاز مرتبط با تاسیسات با دقت مناسب اندازهگیری شده و تصمیمات اتخاذ شده براساس اطلاعات درست و مورد اعتماد است. بهنحوی که این اطلاعات در کلیه جنبههای فنی و مالی دارای اهمیت هستند. از طرفی بهدلیل وجود انواع و اقسام مدلهای تجهیزات ابزار دقیق با قابلیتها و دقتهای مختلف در بازار و همچنین با توجه به توان مالی شرکتها انواع تجهیزات ابزار دقیق با کیفیت و دقتهای متفاوت در شرکتهای آب و فاضلاب مورد استفاده قرار گرفتهاند. از طرف دیگر فقدان فرایند نگهداری و بهرهبرداری مناسب از تجهیزات باعث ایجاد مشکلات فراوان برای شرکتهای آب و فاضلاب در بهرهبرداری و استفاده از اینگونه تجهیزات و همچنین باعث وارد آمدن خسارات مالی قابلتوجهی به شرکتهای آب و فاضلاب شدهاند. بنابراین بهدلیل اهمیت موضوع، خرید تجهیزات ابزار دقیق با کیفیت مناسب براساس یک فرایند مشخص و همچنین بررسی صحت عملکرد تجهیزات ابزار دقیق نصب شده در دوره های زمانی معین بهمنظور حصول اطمینان از عملکرد مناسب تجهیزات ضروری است. در این مقاله با توجه به قوانین مربوطه و تجربیات بهدست آمده، مشکلات و مناسبترین راهکارهای رفع مشکلات برای خرید، بهرهبرداری بهینه و نگهداری از تجهیزات ابزار دقیق در شرکتهای آب و فاضلاب ارائه شده است.
مصاحبه
میزگرد
پایاننامه برتر
معرفی کتاب
اخبار انجمن