%0 Journal Article %T بررسی آب مجازی با رویکرد مدیریت منابع آب با استفاده از نرم‌افزار CROPWAT %J علوم و مهندسی آب و فاضلاب %I انجمن آب و فاضلاب ایران %Z 2588-3941 %A مکارمی, مرضیه %A مرادی راد, علی اکبر %A قمی, فرشته %D 2022 %\ 03/21/2022 %V 7 %N 1 %P 23-33 %! بررسی آب مجازی با رویکرد مدیریت منابع آب با استفاده از نرم‌افزار CROPWAT %K بحران آب %K آب مجازی %K آب سبز %K آب آبی %K CropWat %R 10.22112/jwwse.2021.256319.1224 %X آب یکی از مهم‌ترین اجزای مورد‌نیاز برای تداوم حیات است. مصرف بی‌رویه این عنصر، صدمات جبران‌ناپذیری به منابع آبی وارد ساخته و صنعت کشاورزی بیشترین حجم آب مصرفی را به خود اختصاص داده است. در سال‌های اخیر کاهش چشمگیر منابع آبی و هم‎چنین روند رو به رشد خشک‌سالی لزوم بازبینی و تغییر در صنعت کشاورزی را ایجاب می‌نماید. به‎همین منظور در این پژوهش، برآورد نیاز آبی محصولات کشاورزی استان مازندران شامل برنج، گندم، جو، مرکبات و بررسی حجم آب مجازی سبز، آبی و میزان آب صادر و واردشده توسط این محصولات در سطح استان به‌عنوان قطب کشاورزی کشور است. بدین منظور اطلاعات هواشناسی ازجمله بارش، حداقل و حداکثر دما، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی منطقه و اطلاعاتی هم‎چون سطح زیر کشت، میزان عملکرد این محصولات، حجم آب صادر و واردشده در طی ده سال اخیر از سازمان‌های مربوطه دریافت شده است. به‎منظور برآورد نیاز آبی و آب مجازی از روش‌های فائم پنمن-مانتیث و USDA در نرم‌افزار CROPWAT استفاده ‌شده است. یافته‌ها نشان داد به‎ترتیب برنج، گندم، جو و مرکبات بیشترین نیاز آبی و حجم آب مصرفی را به خود اختصاص داده‌اند. هم‎چنین عمده آب مورد‌نیاز برنج از آب آبی تأمین می‌شود و بیشترین آب مصرفی گیاهان گندم، جو و مرکبات از منابع آب سبز بوده که برای ذخیره‌سازی مناسب نیست. با توجه به پتانسیل اقلیمی استان مازندران، تغییر الگوی کشت به سمت گیاهانی با نیاز آبی کم که قادر به جذب آب مورد‌نیاز خود از منابع آب سبز هستند مانند گندم، جو و مرکبات و هم‎چنین کاهش سطح زیر کشت گیاهانی با نیاز آبی فراوان مانند برنج منابع آبی بیشتری را ذخیره‌سازی نموده و در کنترل بحران آب مؤثر باشد. %U https://www.jwwse.ir/article_146660_a8f9ef973a377a939fbee60f42babca6.pdf